24 Oct 2016

Seeroon Yeretzian. Armenian illuminations series

Armenian alphabet - Beautiful Aypupen

Armenian Delegation, Apadana Staircase (5th century BC) Persepolis



Armenian tribute bearer carrying a jar decorated with winged griffins, detail of relief sculpture on the stairway leading to the Apadana of Darius at Persepolis, Iran, from the Achaemenian period, late 5th century bce.

Հայկական եկեղեցու նախագիծ Փարիզում: 19-րդ դ. II կես

Ճարտարապետ՝ Արամ Թահտաջյան


Աշտարակ, (Եղվարդի), Արագյուղ


ARMENIAN LETTERS ON WURZBURG PALACE FRESCO


Codex Armenicus Rescriptus

The Schoyen collection


The Codex Armenicus Rescriptus is a parchment originating at the Monastery of St. Catherine at Mt. Sinai. The original text on the parchment was an Armenian version of the Homilies on the Psalter by John Chrisostomos. It was later overwritten with Melkite liturgical prayers in Syriac. The Armenian text dates from the 6th century, the golden age of the Armenian language. The Syriac text dates from the 10th century.

Հայերեն գրութուն Սբ. Պետրոսի տաճարի (Հռոմ) ավագ դռանը



Armenian church in Tomarza (Turkey)

Երևանի Կարմիր կամուրջն այսօր



Սրբոց Թարգմանչաց եկեղեցի «Այբ» ավանում

Նախագծի հեղինակ՝ Էրիկ Օհանյան

Город Карс после Геноцида армян (Западная Армения)



Statue of Calouste Gulbenkian (Lisbon)

Statue of Calouste Gulbenkian in front of the Calouste Gulbenkian Museum

Мавзолей Пир-Хусейна (Кара-Коюнлу)

Мавзолей Пир-Хусейна (Кара-Коюнлу) в Аргаване. 1415

Armenian sculptor Harut Karapetyan

23 Oct 2016

Armenians in Dhaka (Bangladesh)

By Adnan Morshed


Armenian Apostolic Church of the Holy Resurrection
Dhaka, 1781
Turkey seems to have a burlesque history of genocide denial. On June 2, the German Parliament voted to recognise the 1,915 killings of Armenians by Ottoman Turks as "genocide." Turkish President Recep Tayyip Erdogan's reaction was predictable: “Germany has no right to comment on genocide.” Ankara recalled its ambassador from Berlin.

Sounds familiar? Ankara's recent withdrawal of its ambassador to Bangladesh following the execution of an indicted “war criminal” reveals the Erdogan regime's grotesquely negligent attitude toward the genocide in Bangladesh during 1971. 

My goal here today is not to psychoanalyse Turkey's peculiar discomfort with histories of genocide. Rather, I am intrigued by the common history of massacre that Armenians and Bangladeshis share, and how this history, in many ways, shapes the national personality of these two peoples. More fascinating yet that Dhaka presents a robust Armenian history, which I propose to explore through the lens of the Armenian Church of the Holy Resurrection on Church Road in Old Dhaka.

The church is modest in its architectural scope, yet its history offers a rich tapestry of the Armenian footprint on the commerce, politics, and education of East Bengal. More important, the church is an architectural testament to the story of how the Armenian diasporas spread out from their historic homeland, located between the Black Sea and the Caspian Sea, to far-flung regions, and thrived as a versatile cosmopolitan community.

15 Oct 2016

Եկեղեցին և մաֆիան

Վարդան Ջալոյան, արվեստի քննադատ

Որ՞ն է եկեղեցու և մաֆիայի նմանությունը: Ըստ հայտնի կինոկատակերգության Մաֆիան, ինչպես Եկեղեցին, անմահ է: Չադ Ստախելսկու «Ջոն Ուիկ» կինոնկարում ռուսական մաֆիան և Ռուս ուղղափառ եկեղեցին ներկայացվում են որպես միմյանց փոխլրացնող կառույցներ, որտեղ եկեղեցու ղեկավարը միաժամանակ մաֆիայի պարագլուխն է: Անշուշտ, եթե ֆիլմը նկարահանվեր հոլիվուդյան ավանդական սցենարով, ապա ավարտական փախհրաձգությունը տեղի կունենար կաթոլիկ տաճարում՝ իտալական մաֆիայի մասնակցությամբ: Այսօր կարելի է երևակայել մի ֆիլմ, որտեղ փոհրաձգության տեսարանը տեղի է ունենում Հայ առաքելական եկեղեցում` հայկական մաֆիայի մասնակցությամբ:

Հայաստանցիներից շատերը, հատկապես լիբերալ մտավորականները, համոզված են, որ մաֆիան և եկեղեցին միասնական են: Այն, որ եկեղեցաշինությամբ զբաղվում են մաֆիոզիները և մաֆիոզատիպ օլիգարխները, հանրահայտ է: Կարծիք կա, որ Հայ առաքելական եկեղեցին իր գոյատևման համար ստիպված է համագործակցել մաֆիայի հետ: Բայց դա միայն թվում է և ընդամենը  տեսական փաստարկ է: Կարծում եմ, այսօրվա կաթոլիկ եկեղեցու օրինակը համոզիչ հակափաստարկ է կարող համարվել:

9 Sept 2016

Նորածնին վերաբերող վտանգավոր և անիմաստ խորհուրդներ: Սնահավատություն և միֆեր:

1. Նորածնի մեջքի «փշերը» ալյուրով տրորի, թող դուրս գան։
2. Անկողնում աչքի ուլունք կախի, որ չարքերը չգան։
3. Գիշերով երեխու շորերը դուրս մի կախի, դևերը կգան։
4. Մթին դուրս հանելուց ծոցի մեջ հացի կտոր դիր, որ սատանան չմոտենա։
5. Էդ կաթդ ի՞նչ ա որ, ջուր ա, երեք ամսականից հոնի կոմպոտ, բորշ ու խաշլամայի ջուր տուր, մեղք ա, սոված ա մնում։
6. Հետո ինչ, որ 40 աստիճան ա, բգով բլուզ, գուլպա ու գլխարկ չմոռանաս դնել։
7. Կերակրելու պահին ջուր մի խմի, երեխեն «ծարավ կանցնի»։
8. Էն չիպսը ու կոլան տուր, հլը նայի ոնց ա վրան նայում, աչքը վրան կմնա։
9. Խոդունոկ խի՞ չես գցում, չի քայլի։
10. Յաաա, ո՞նց, տասը ամսական ա ու ատամ չունի, կալցիում տուր։
11. Վայ, ատամ ա հանու՞մ։ Բա լնդերին կոնյակ քսի, որ չցավա։
12. Եռման ջուր լցրու գլխին,որ շուտ ատամ հանի։

18 Jul 2016

ԻՆՏԵՐՎՅՈՒ (աստրալ պատմութիւն)

- Բարեւ ձեզ։ Կարելի՞ է ներս գալ։
- Յամեցէք, յամեցէք։
- Մենք պայմանավորվել էինք հարցազրույցի համար։
- Տակաւին յիշեցի։ Դուք ո՞ր լրատուամիջոցն էիք ներկայացնում։
- Ցնցիչ.am. Մեր նպատակն է՝ ցնցել ընթերցողին ու համացանցը։
- Ուրեմն դուք շիտակ յասցեով եք եկել։ Իմ գիւտը արդեն իսկ ցնցել է գիտական հանրութիւնը։
- Կարո՞ղ եմ սա դնել այստեղ։
- Աս յի՞նչ է։
- Ձիկտոֆոն։ Որ հետո լսեմ ու սխալ բան չգրեմ։
- Հաաա, յետոյ լսելը կարեուոր մըն է։ Դրեք։
- Ահա։ Նախ, ներկայացեք։
- Շար աղուոր։ Անունս է Իշխան, ազգանունս՝ Գրիգորյան։
- Այսքա՞նը։
- Դե, ծնուել եմ Մարալիկում, ավարտել եմ քաղաքի միջնակարգ դպրոցը։ 
- Իսկ ձեր պաշտոնը, կամ կոչումը։
- Հիմա տաքսի կը վարեմ։ Հիմնականում Մարալիկից Գյումրի։
- Գիտական կոչո՞ւմ։
- Առայժմ չունեմ։ Բայց ատենախոսութեան յամար դիմած եմ։ Երեւի շուդով պիտ լինի։
- Շատ լավ։ Պատմեք ձեր հայտնագործության մասին։
- Դա մեծ յայտնագործութիւն է։ Ես ապացուցել եմ, որ կյանքը Երկիր մոլորակին վրա առաջացած է Հայերուց 100 հազար տարի յառաջ։
- Հետաքրքիր է։ Ինչպե՞ս եք դուք դա ապացուցել։
- Մի ամիս յառաջ երազ մը տեսած էի։ Սորբ Գրիգոր Լուսաուորիչն էր այցելած։ Ասաւ «Իշխան, Նոյեն ետք դուն իս։ Յաջորդ ջրհեղեղն է պատրաստվում։ Գնա այսինչ տեղը ու սպասե հրահանգներուն»։ 

ՓԵՍԻՍՏԱԿԱՆ ՀՆԱՐՔՆԵՐ

Սիրելի ախպերիկ, քանի որ ես շատ-շատ վաղուց հետևում եմ Ֆեյսբուքում հայտնի և ոչ-էդքան հայտնի, հին և ոչ-էդքան հին, լրիվ քոռ կացին ու հակառակը՝ չափազանց բիջ փեսիստների գործուենությանը, ապա ես թույլ կտամ ինձ այժմ ներկայացնել ձեզ այն բոլոր ֆեւյսբուքավարական հնարքներն ու առանձնահատկությունները, որոնք հատուկ են գրեթե բոլոր իշխանական պրոպագանդիստներին կամ նույն ինքը փեսիստներին:

Նշեմ, որ ստորև բերված բոլոր նկատառումներն ու մտքերը հանդիսանում են իմ խիստ սուբյեկտիվ կարծիքը և չեն հավակնում բացարձակ ճշմարտություն համարվելուն:

Եվ ուրեմն՝ փեսիստական ֆեյսբուքավարության առաջին և հավանաբար ամենահայտնի հնարքը՝ Սերժ Սարգսյանին անգամ կես-հնչյունով չանդրադառնալու, էդ մարդուն միտումնավոր անտեսելու կամ շատ հաճախ միտումնավոր թաքցնելու ձևն ա: Տեսեք, Ֆեյսբուքում կան լիքը-լիքը շատ ակտիվ օգտատերեր, որոնք անդրադառնում են բացարձակապես ամենինչին, կրկնում եմ՝ ԱՄԵՆԻՆՉԻՆ...ասենք Անկարայում կամ Նոյեմբերյանում մի հատ ագռավ մի քիչ բարձր տռի՝ սրանք էստեղ իսկույն մի որևէ բան կշարադրեն: Չգիտեմ, էնտեղ տափակ-ցինիկ հումոր ա, լուրջ կարծիք ա, թե վերլուծություն ա, բայց հաստատ մի բան գրելու են: Հորս արև բացառվում ա չգրեն: Իրենք անդրադառնում են, հաճախ փիս քննադատում են բոլոր հնարավոր երկրների բոլոր հնարավոր քաղաքական ու մերձքաղաքական իրադարձություններին, ղեկավարներին, բռնապետներին, բռնապետների հեղինակած էշություններին, ամենինչին, այսինքն չկա տենց բան որ իրենք անտեսեն...և ա՛յ քեզ պարադոքս...էս նույն մարդիկ ԵՐԲԵՔ կրկնում եմ ԵՐԲԵՔ չեն անդրադառնում Սերժ Սարգսյանին (բացասական իմաստով) Սերժ Սարգսյանի անիմաստ՝ հաճախ մեռնելու աստիճան ամոթալի մտքերին, նրա աննորմալ արարքներին, որոշումներին, վարած քաղաքականությանը, էդ քաղաքականության արդյունքներին, տո ընդհանրապես հենց իրեն՝ Սերժին: 

15 Jul 2016

Հարցեր անուղղելի ռուսասերին

Ռաֆայել Իշխանյան. հարցեր անուղղելի ռուսասերին

Նախաբան- Ռաֆայել Իշխանյանը այս հոդվածը գրել 1989-ին “Մաշտոց” թերթում: Հոդվածը կրում է “Դեպի կործանում տանող հին ճանապարհը” վերնագիրը: Այն ներկայացնում ենք զգալի կրճատումներով: Հոդվածի ամբողջական տարբերակը կարող եք կարդալ Իշխանյանի “Երրորդ ուժի բացառման օրենքը” գրքում (էջ 35-44):

Այն ո՞ր երկրի թագավորն է գրել, թե հայերին պետք է ոչնչացնել մահմեդականների միջոցով:

Ո՞վ է Անդրկովկասի նահանգների սահմաններն այնպես որոշել, որ պատմական Հայաստանի հողերը հայկական հոծ բնակչությամբ (Ուտիք, Արցախ, Սյունիք, Լոռի, Ջավախք) մնան Ելիզավետպոլի ու Թիֆլիսի նահանգներում, որպեսզի հետո՝ դրանք Հայաստանի Հանրապետությունից դուրս մնան կամ Հայաստանի ու իր հարևանների միջև պատերազմի պատճառ դառնան:

Ո՞վ էր 20-րդ դարի սկզբին Անդրկովկասում զինում հայերի հարևան մահմեդականներին հայկական ջարդեր կազմակերպելու համար:

Ո՞ր երկիրը պաշտոնապես հայտարարեց և իր սկզբունքը դարձրեց “Հայաստանն առանց հայերի” քաղաքականությունը:

Ո՞ր պետության հրամանով փակվեցին նույն երկրում եղած բոլոր հայկական դպրոցները և բռնագրավվեց հայ եկեղեցու ունեցվածքը:

Ո՞ր պետության զորաբանակների աչքի առաջ ոչնչացվեց ու տեղահանվեց Արևմտահայաստանի ամբողջ հայությունը, և այդ զորաբանակները որևէ օգնություն ցույց չտվին հայերին:

4 Jul 2016

Этапы развития этносов на примере азербайджанцев

Фото: dic.academic.ru
Что такое этнос? Обычная формулировка гласит: "этнос является исторически сформировавшейся общностью людей - племя, народность и нация (или народ в смысле этноса, а не населения), имеющая социальную целостность и своеобразно-индивидуальный стереотип поведения". Безусловно нация считается более высокой ступенью развития этноса, а народность – переходный период от племенного (кочевого) образа жизни к оседлому, когда этнос ведет полукочевой образ жизни. Процесс формирования каждой новой нации происходил от кочевого образа жизни к оседлому. Как правило, этот процесс происходил одновременно с процессом этногенеза нескольких племен в единую нацию. Формирование одних наций завершались в древний период истории при рабовладельческом строе, других – в средние века при феодальном, третьих – при капиталистическом. В поздние периоды истории, кроме естественного перехода к оседлому образу жизни и этногенеза некоторых племен, при формировании молодых народностей и наций принимали участие и представители уже сложившихся народностей и наций за счет ведения политики этноцида. Например, в годы жизненного цикла СССР, кстати, при государственно-капиталистическом строе, а не социалистическом, именно таким путем зародилась азербайджанская нация с самоназванием “азербайджанли” (вкратце "азер", с внешним названием "азербайджанец"). Чтобы убедиться в этом нет никакой необходимости в усвоении глубоких знаний.

Дело в том, что главным атрибутом любого сформировавшегося этноса является одно единственное для всех его представителей самоназвание (эндоэтноним). Иначе говоря, если в какой-то среде отсутствует общее для всех самоназвание, то эта среда не может считаться отдельным этносом. Такая среда, как правило, будет состоять из представителей нескольких этносов. Или же из нескольких субэтносов, которые находятся на одном и том же этапе развития с той доминирующей этнической группой, куда они сами себя причисляют в качестве единого этноса. Причем, социальная целостность и своеобразно-индивидуальный стереотип поведения этноса зависит от многих факторов. Например, от уровня научно-технического прогресса. Но в первую очередь она зависит от кочевого, полукочевого и оседлого образа жизни, ибо именно усвоение аграрных технологий, достаточных для выживания людей во время оседлого образа жизни, привело к консолидации и этногенезу отдельных групп племен и зарождению разных народностей и наций, а также к современному научно-техническому прогрессу. Поэтому этапы развития этноса (скачкообразные стадии его развития) нельзя рассматривать без учета образа жизни.

30 Jun 2016

Տարեցների իշխանություն

Մեր հասարակական կարգը գերոնտոկրատիայից (տարեցների իշխանություն) էլ ավելի տարօրինակ ա, քանի որ կյանքի բոլոր շերտերը վերահսկում են պարզապես տարիք առած մանուկները։
Քո անձնական որոշումներից չգիտես խի նեղացող կապռիզնի բարեկամների և այլոց սինդրոմը հիշեք։ Պարզ օրինակ. որոշում եք չափազանց նեղ շրջապատով ոչ-ավանդական հարսանիքիկ անել, իսկ չհրավիրվածները, ասենք՝ հրոխպոր կնգա պապու եզան գեղի քիթ-խոթող Հոռոմսիմ ծյան, նեղանում են։ Եքա մարդիկ։ Նեղանու՛մ։ Բարեկամության ճնշող ազդեցությունը գաղտնիք չի, ու ցավոք քչերն են կարում անիմաստ խաթրերով ու դոգմաներով չգնալ՝ անձնական կյանքը մի կողմ դնելով։ 

Դե իսկ հեքիաթներով ապրողների մասին էլ ընդհանրապես չսկսեմ։
Տարիքային դիսկրիմինացիա չեմ անում, որովհետև գրառումս հենց դրա դեմ ա ուղղված։ Պարզապես կան մարդիկ, որոնք մանկամիտ են ու էդպես էլ մնում են՝ անկախ ֆիզիկական տարիքից։ Ինչի՞ ա հասարակությունը պարտավոր նրանց «հարգել» (ընդհանրապես՝ հարգանքը վատ բան չի), «լսել» ու «ենթարկվել»՝ զուտ ապրած տարիների քանակի հիման վրա, որակական սկզբունքների վրա զոռով աչք փակելով։

26 Jun 2016

«16+» ԼԵԶՎԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

[1] Հայերենի բարբառներում տարածված են սեռական անդամների «մրգային» անվանումները (հիմնականում՝ մեղմասություն/էվֆեմիզմ, երբեմն էլ մանկական լեզվում, ժարգոնում կամ ծածկալեզվում)։ Ահա մի քանի օրինակ.
ԹՈՒԶ՝ Ասլանբեկի և Ոզմի բարբառներում նշանակում է ‘vulva = իգական սեռական անդամ’ (ՀԱԲ 2, 202a)
ԾԻՐԱՆ՝ Ղարաբաղի ծածկալեզվում՝ ‘vulva’ (Աճառեան 1913, 515b; ՀԱԲ 3, 244a)
ՄԱՄՈՒԽ ‘սալոր’ > Նոր Նախիջևան՝ ‘vulva’ (ՀԱԲ 3, 244a)
ՇԷՖԹԱԼԻ (թրք.) ‘դեղձ’ > ‘vulva’ (ՀԱԲ 3, 244a)
ՓՇԱՏ > Ղարաբաղում՝ ‘երեխայի penis’ (Աճառեան 1913, 1073b), և ոչ միայն Ղարաբաղում

[2] Որոշ դեպքերի համար բարբառագիտական կամ խոսակցական գրանցում գուցե չունենք, բայց շատերիս է հայտնի նաև հետևյալ մրգանունների կիրառությունը սեռական անդամի փոխարեն՝ ԴԱՄԲՈՒԼ, ԽԻԱՐ, ՇԼՈՐ (կամ հոգնակի ՇԼՈՐՆԵՐ՝ այս դեպքում ‘testiculi’ իմաստով), ՏԱՆՁ և այլն։

«ԾԱՄԹԵԼ» ՊԱՐԵՐԳԸ ԿԱՄ (այսպես կոչված) ԾԻՍԱԿԱՆ ՍՏՐԻՊՏԻԶ

1. Ստրիպտիզը սովորաբար թանկ է նստում: Էս մի «ստրիպտիզն» էլ ինձ վրա թանկ նստեց, քանի որ համարյա երկու անգամ գրեցի. առանց գրածս պահպանելու (save անելու) ոգևովորված գրում էի, ու երբ հասա այն տեղին, երբ աղջիկը տղային, ծամթելը ծովից հանելու դիմաց, առաջարկում է ամենաթունդ պարգևը («Զիմ գոտուց ցածր կ’իտամ»), հենց այդ պահին լույսերը տարան: Համակարգիչն աղմուկով անջատվեց, գրածիս մի զգալի մասը կորավ. ահագին զահլա գործ էր վերականգնելը… Հոլանդիայում շատ հազվադեպ է լինում, որ լույսերը կտրեն. էն էլ` առանց նախազգուշացնելու: Հոլանդացիք դրանով կրկնակի նոստալգիա խփեցին. մեկ` լույսերը տանելով ինձ գցեցին 1990-ականների հայկական իրականություն, մեկ էլ` ստրիպտիզի թունդ պահը կտրող սովետական ցենզուրա… :)

Նախորդ քննարկման մեջ հարց հնչեց «Զինչ ու զինչ տամ լողվորչուն» հայտնի պարերգի ու դրա մեջ գործածված բառերի մասին: Արդեն ասացի, որ ընդունելի չեմ համարում ԶՈՄԱ բառը սանսկրիտ SOMA ըմպելիքի անվանումից բխեցնող ստուգաբանությունը: Կա շատ ավելի հեշտ ու թափանցիկ բացատրություն. դա հայերեն բարբառային ԶՈՄԱ ‘յայլա, արոտավայր’ բառն է, որ իսկապես գոյություն ունի Վանի ու Շատախի բարբառներում (հիմա էլ կենդանի է, օրինակ, Հրազդանում). ու ՀայԼեզԲրբԲառ Ա, 2001, 419a-ում էլ այս քննվող երգի ԶՈՄԱ-ն բացահայտորեն հենց այս բարբառային բառի հետ է նույնացվում: Ճիշտ ինչպես ունենք Յայլա-ջան-յայլա ծիսական հանգերգը` ՅԱՅԼԱ ‘արոտավայր’ հոմանիշից:

20 Jun 2016

Умер человек и попал на Божий суд

Умер человек и попал на Божий суд. Долго смотрел на него Бог с недоумением и задумчиво молчал. Не выдержал человек и спросил: 
— Господи, что с долей моей? Почему ты молчишь? Я ведь заслужил царствие небесное. Я страдал! — с достоинством заявил человек. 
— А с каких это пор, — удивился Бог, — страдания стали считаться заслугой?
— Я носил власяницу и вервие, — упрямо нахмурился человек. — Вкушал отруби и сухой горох, не пил ничего, кроме воды, не притрагивался к женщинам. Я изнурял свое тело постом и молитвами...
— Ну и что? — заметил Бог. — Я понимаю, что ты страдал — но за что именно ты страдал? 
— Во славу твою, — не раздумывая, ответил человек. 
— Хорошенькая же у меня получается слава! — усмехнулся грустно Господь. — Я, значит, морю людей голодом, заставляю носить всякую рвань и лишаю радостей любви? 
Вокруг повисло молчание... Бог все так же задумчиво взирал на человека.

12 Jun 2016

Как Россия предавала "братьев"-армян...

Пишет Eвceй Бeльмecoв (bell_mess

Об этом и советская, и российская историография не любили и не любят вспоминать. Этого исторического эпизода как бы и не было, о нем в лучшем случае вскользь пишут в школьных учебниках, старательно делают вид, что ничего подобного не было, хотя его последствия очевидны и трагичны для народов Закавказья и Восточной Анатолии. Здесь, как, наверное, нигде более, действует гнусная русско-совдеповская фигура умолчания, когда все делают вид, что очевидного позорного исторического факта как бы не было и потому о нем не говорят: одни из-за бессилия что-либо изменить, а другие в силу своей природной лживости.

Достаточно посмотреть на политическую карту и спросить: а как так случилось, что христианская святыня - гора Арарат находится уж столько лет под басурманской турецкой пятой? Как гора Арарат вообще стала турецкой?

А между тем перед нами свидетельство подлого предательства, коими изобилует история Великой Сраны и последствия которого до сих пор сотрясают и Азию, и Европу, принесли горе не только армянам, но и курдам, оставив последних вообще без национального государства. Очень кстати будет рассказать об этом трагическом и позорном историческом фрагменте именно сейчас, в столетие геноцида армян, греков и ассирийцев в Османской империи, когда российский официоз распространяет лживые истории о "братстве" и "спасении Армении Россией".

11 Jun 2016

Армяне на Византийском престоле

Армяне стали компактно проживать на территории Византии с IV века, и вплоть до XIII века их присутствие в империи продолжало возрастать. Этому процессу способствовало несколько факторов. Во-первых, нестабильное положение в самой Армении, постоянно находящейся в состоянии конфликта с более могущественными соседями. Во-вторых, потеря Арменией своей государственности после ее раздела между Византией и Персией.


Оказавшиеся не у дел армянские князья, привыкшие к военной и административной службе, устремились в Византию, надеясь там использовать свои знания и таланты. Перебирались они на Запад не одни, а со своими домочадцами, крестьянами и вооруженными боеспособными личными отрядами.

2 Jun 2016

Каждый раз, когда какая-либо страна признает Геноцид армян ...

Каждый раз, когда какая-либо страна признает геноцид армян, в двух соседних с Арменией странах начинается форменный баттхёрт. Захлебываясь от праведного гнева журналисты десятками пишут статьи, блоггеры комментируют, народ обсуждает. Как же так, недоумевают соседи, почему этот "так называемый геноцид армян" признала очередная страна? Ведь всему миру известно, что его не было. Наверное, это признание носит политический антитурецкий характер, иначе тогда придется признать все геноциды в истории человечества.

Тут надо кое-что пояснить. Несомненно, признание геноцида армян со стороны парламента или президента страны носит политический характер, ни парламент, ни президент, не обладают соответствующими познаниями в этом вопросе для вынесения компетентного академического суждения. Но вот вопрос, почему парламент Германии признает геноцид армян, а не геноцид альбигойцев или индейцев Кубы? Ответ на вопрос лежит на поверхности. Политической проблему признания геноцида армян сделала Турция. Не Россия, не Франция и не Германия. Как только какой-нибудь университет выпускал книгу с упоминанием "геноцида армян", от Турции тут же следовал протест. Как только по телевизору собирались показывать документальный фильм о геноциде армян, от Турции следовал протест. Как только какая-то энциклопедия писала статью "Геноцид армян", от Турции следовал протест.

Отголоски турецкого языка в армянской диаспоре

Перевод статьи «The legacy of Turkish in the Armenian diaspora» аспирантки Колумбийского университета Дженнифер Манукян, опубликованной на портале Jadaliyya.

Отголоски турецкого языка в армянской диаспоре

В моей памяти неожиданно всплывает яркий момент из университетской жизни в Нью-Джерси, больше похожий на начало старого анекдота: за соседними столами спиной друг к другу сидят армянин и турок, один внимательно читает книгу, другой громко разговаривает по телефону. Мне всё труднее концентрироваться на тексте, и я из любопытства поднимаю голову и пытаюсь разобрать, о чём идёт речь. Понять ничего не выходит, но мягкость слов в речи соседа кажется мне до боли знакомой. Не замечая, что я подслушиваю, он продолжает что-то энергично втолковывать собеседнику. Время от времени я вылавливаю из потока речи слова hiç или hemen — они вызывают у меня приятные ассоциации. Ещё бы, ведь такие слова есть и в моём языке.

В философском смысле наша встреча была чем-то похожа на робкую попытку двух разделённых народов найти общий язык при помощи десятка мало что значащих общих слов. Она словно произошла в ту далёкую эпоху, когда этнолингвистический национализм ещё не заставил наши народы окопаться в своих языках и настроить их друг против друга — в эпоху, когда турки ещё не требовали исключительных прав на турецкий язык, а армяне не испытывали стойкое отвращение ко всему, что содержит слово турецкий.

The Legacy of Turkish in the Armenian Diaspora

[The cover of "Osmanlıca Bilenlere Dört Günde
Ermenice Okumanın Usulü," an 1892 book teaching
Armeno-Turkish. Image via Tozsuz Evrak.]
There we sat, the proverbial Turk and Armenian, at neighboring tables in a university student center in New Jersey. My back to his, I drew my eyes out of the book I was reading to concentrate on the voice behind me. The gliding vowels of Turkish always sound familiar in the split second it takes for my brain to mark the language as unknown. As the man shouted into his cellphone, unaware of the aspiring eavesdropper nearby, a surge of recognition startled me each time I managed to catch a hiç or a hemen. These words were, after all, part of my language too.

That was the microcosmic encounter between two nations notoriously divided: a non-conversation through a handful of words that belong to us both. It was an encounter rooted in another time, another world away—a time before ethno-linguistic nationalism led Armenians and Turks to retreat into their languages and fortify them against each other, a time before the Turkish people held exclusive rights to the Turkish language, and a time before the Armenian people felt a visceral unease towards most things Turkish.

This scene recalls the intimate relationship that Ottoman Armenians once had with the Turkish language. Although this relationship grew strained nearly a century ago when most of the community was pushed into the diaspora, among many of the descendants of this community there remains a quiet, reticent affection for the language that still echoes today in far-flung corners of the Armenian diaspora.

Turkish: A Language of the Ottoman Armenians

How can the relationship between a people and their imperial language be framed as a transnational, multigenerational love affair in good faith? Other imperial contexts point to the striking implausibility of this scenario. The tendency of imperial powers to use language to sink their claws deeper into the minds of the colonized, strip them of their cultural identities, and tighten their grip on the territory they aim to pillage might prompt a raised eyebrow at the metaphor. But there is a distinction to be made between an Algerian’s relationship to French, an Indian’s relationship to English, and an Ottoman Armenian’s relationship to Turkish.

27 May 2016

ԴԵՊԻ ԱՐՁԱՆԱՊԱՏԻՎ ԱՊԱԳԱ

-Արձան ա էլի։ -Կարեւորը նման ա։ -Կարեւորը մեր հայ գեներալի/պոետի /գիտնականի /տաքսիդերմիստի /մարկշեյդերի արձանն ա։

Վերջերս, երեւի, հաճախ եք լսում նման արտահայտություններ։ Հատկապես վերջին օրերին, երբ արձանների դավադրության հոտ է գալիս Երեւանում, երբ չենք հասցնում մի հուշարձանը քննարկել ֆեսյբուքներում, գիշերով մեկն էլ ա մտնում քաղաք։

Ու մտքերը սկսում են հոսել․ իսկապես, ինչի՞ հետեւից ենք ընկել։ Արձանը կարեւորը նման լինի։ Որ մոտիկից կարելի լինի հասկանալ, թե ով է։ Կամ գոնե վրայի գրածից հասկացվի։ Ու՞մ է պետք, որ արձանը նաեւ լինի արվեստի գործ։ Արվեստի գործը ո՞րն է։

Այ վերջին հարցի վրա ինձ վերջերս սկսել է կախել։ Նկատել եմ, որ մոտս սկսել է լղոզվել արվեստի վերաբերյալ պատկերացումը։ Ինչն է արվեստի գործ, իսկ ինչը՝ արհեստի, իսկ որը՝ արդեն պահեստի գործ։ Ու սաղ նրանից է, որ շրջապատս տենց է թելադրում։ Շուրջս գեղեցիկն ու հիպերքաղքենյաց դիզայնը իրար քիփ կպած ապրում են։ Շրջապատս նենցն է, որ արվեստն ու փինաչու գործը հավասարություն են ստացել։  Հավասարությունը լավ բան է, բայց ոչ գեղեցիկի հարցում։

Հյուրանոցներում իրար կողք հավասար կարգավիճակում կարող է Վան Գոգի կամ Սարյանի ռեպրոդուկցիա պատին կախած լինի։ Իսկ հենց դիմացի պատին մի հատ քսան կիլոյանոց փրփրագմբիկ ոսկեզօծ շրջանակի մեջ Ռուբենսի ծուռթաթ տնազ փառահեղ ֆորմաներով կիսամերկ կանանցով։ Կողքն էլ մի հատ ա-լյա Մոնդրիան քառակուսիներ։ Իսկ հյուրանոցի լոբբիում 3D նկար է․ եղնիկներ, ջրվեժ, որից իսկական ջուր է թափվում։ Ու միջից ծիտիկների ծլվլոց է լսվում, ու լույս ա պտտվող հետեւի ֆոնին։

Հետո գնում ես սրճարան։ Իսկ հեռուստացույցով մի բան են ցույց տալիս, իսկ ձայնը ՝ լրիվ ուրիշ բանի է։ Քանի որ էլի՝ ինչ կապ ունի ինչ ա է։ Կարեւորը երկուսն էլ կա․ ձայն ու տեսարան։ Կարեւորը լինի, տեղը դատարկ չմնա հանկարծ։ Իսկ թե ինչ կլինի, կարեւոր չէ։

26 May 2016

Ինչպես հայկական մեդիաները կլուսաբանեին Ավարայրի ճակատամարտը

lragir - Նոր դավադրություն. Տիզբոնը խաղաղապահներ կտեղակայի Տղմուտ գետի շրջակայքում
blognews - Շուշանիկ Մամիկոնյանը ավանդական տարազով սելֆի է հրապարակել
Հայլուր - Վարդան Մամիկոնյանի բացառիկ հարցազրույցը կառքում ՝ Ճորա պահակից վերադառնալու ճանապարհին. հայ-պարսկական հակամարտ զորքերի բախման արդյունքում կորցրած 800 հեկտարը որևէ ռազմավարական նշանակություն չունի
shamshyan - Մուշկան մականունով բաշիբոզուկը կրոնափոխության քողի տակ բացված ատրուշանի կրակով փորձում էր խոզի խորոված անել
orer.am - Նոյեմբերյանցի ռազմական փորձագետի կարծիքով պարսկական հարբած փղերը անզոր կլինեն մարտնչել, եթե նրանց պեչատնի արաղի փոխարեն, տնական արաղ մատուցվի
hetq.am - Ցմահ դատապարտյալ Վասակ Սյունու նամակը Հազկերտ թագավորին. ազատությունը կրոնից վեր է

24 May 2016

Հայաստանի ժամանակակից արձանագործությունը

Մարշալ Հ. Բաբաջանյանի արձանի բացումը, 2016
Հայաստանի մոնումենտալ արձանագործական արվեստի ժամանակակից ուղղվածությունը կարելի է նկարագրել հետևյալ կերպ՝ պարտադիր ռեալիստական, բայց միաժամանակ տձև ու անհամաչափ, ռաբիս, անճաշակ, միջավայրից կտրված, պրիմիտիվ, անշունչ, վանող, գողաԳան, հակաէսթետիկ, ճնշող, ցածրարժեք, բռնապետական, պաթետիկ, կիտչային, պսևդոհայրենասիրական, լալահառաչ, գերեզմանոցային, գաղափարապես փուչ և «թքով կպցրած»։ Աղբ։

Ամբողջովին հարիր իշխող վերնախավի պատկերացումներին և իդեալներին՝ հակապետականություն, ցոփ ու շվայտ կյանք, թայֆայականություն, օլիգարխիա, ավազակապետական հիերարխիա, ագրեսիվ վարվելականոնաձև, մոլեռանդ կրոնապաշտություն, ցուցամոլություն, իռացիոնալիզմ։

Իհարկե այս ամենին նպաստում է նաև երկրի միլիտարիզացիան, ոստիկանական և ուժային համակարգերի անհամաչափ քանակական աճը, պետական ապարատի ուռճացումը, քսան և ավելի տարիների ընթացքում մշակույթի, հեռուստատեսության և կրթության ոլորտում հետևողականորեն իրականացվող դեգրադացման քաղաքականությունը, տգիտության, գողական մտածելակերպի և խավարականության սերմանումը, լուսավորական բոլոր տեսակի գաղափարների մերժումը, դրանց պիտակավորումը և հետադիմությունը։

10 May 2016

Map of Asia in the Shape of a Winged Horse (Pegasus)

Heinrich Bünting, 1581 / 1594
"Asia secunda pars terrae in forma Pegasir"
Itinerarium Sacrae Scripturae, Magdeburg, 
Location: The Israel Museum, Jerusalem

Asia secunda pars terrae in forma Pegasir

9 May 2016

Այն անհարմար պահը

Այն անհարմար պահը, որ աջ ու ձախ միմյանցից բամբասող , աջ ու ձախ իրար հանդեպ չարությամբ լցված, միմյանց պիտակավորող, օրենքներ շրջանցող' ուստի և դիմացինին անարգող, 5000 դրամով ծախվող, լավ մեքենան կյանքի գերագույն իմաստ դարձնող, լավ մեքենա ունեցողի քած դարձող, վայրագությամբ լցված, ամեն վարկյան միմյանց կոկորդ կրծելու պատրաստ, դիմացինի ազատ ընտրության իրավունքը չհարգող, պաշտոնը որպես գերագույն չափորոշիչ դարձրած, քծնանքով ու կեղծարարությամբ առաջ գնացող, տգիտության բարձր մակարդակ ունեցող, ռաբիս երաժշտական ուղղությունը նախընտրող, հասարակական վայրերում թքող, գռեհիկ, ռասիզմով լցված, իրենց իսկ երկիրը կեղեքող շատ հայեր համարձակվում են խոսել եվրոպական վատ բարքերի մասին։ Ձեզ նմանները Եվրոպայի զարգացած հասարակարգերի մոլախոտային հատվածն են կազմում։

Minas Maghakyan

6 May 2016

Ընտրովի կենդանասիրություն

Ինտերնետում մեծ տարածում ունեն տեսանյութերը որոնցում ցուցադրվում է տնային կենդանիների մասսայական մորթը ֆերմաներում և սպանդանոցներում, այդ թվում նաև մինչև առևտրի կետեր անցնող ճանապարհը։ Սա հիմնականում առաջացնում է կարճաժամկետ քննադատական ալիք և բուսակերության պրոպագանդա։

Սպանության ձևն ու մեթոդը, իրականում, տխուր է միայն մարդու համար այն էլ ընտրովի ճանապարհով: Խոզի, ոչխարի սպանության պատճառով միգուցե և սիրտդ ցավի, իսկ ճանճ սատկացնելիս՝ ոչ: Առյուծ և պանդա սպանելը կարող է և օրենքով պատժվել ու մեծ քննարկման առարկա դառնալ: Եթե մարդու սպանությունից բացի մերժում ենք նաև սպանության այլ օրինակները (շուն, կով ...), ապա պետք է մերժել դրա յուրաքանչյուր ձև, դրսևորում ու մեթոդ: Ինչպե՞ս պիտի սահմանվի թե որ օրգանիզմն ունի ապրելու իրավունք, իսկ որը՝ ոչ։  Մարդը զարգացման ու գիտակցության այդ աստիճանին դեռ չի հասել ու մոտ ապագայում դժվար էլ հասնի: 

Ճանճորսիչ
Եթե հավի ճտերի, խոզի, կովի մորթը դաժան և անմարդկային է թվում ձեր համար, հետևաբար նաև նկարում բերված ճանճորսիչի օրինակը պիտի էլ ավելի անմարդկային համարվի։ Դանդաղ մահն առավել սարսափելի Է։ Իսկ որքան նկատել եմ էս առումով որևէ բուսակեր չի արտահայտվել։ Միգուցե՞ ողնաշարավորներն առավել արժանավոր են քան անողնաշարավորները։ Քանի՞ անգամ սատկացրած կլինեք ձեր սենյակ, խոհանոց մտած և անվերջ բզզացող ճանճին։

Դե ընտրովի կենդանասիրությունն արդեն այլ ժանրից է ...

2 May 2016

Когда б вы знали, из какого сора растут азербайджанские мифы и легенды ...

N 1

Adolf Hitler: The Obersalzberg Speech

Modern History Sourcebook: 
Adolf Hitler: The Obersalzberg Speech | August 22, 1939
________________________________________________________________________________________________________

Adolf Hitler: The Obersalzberg Speech
Our strength consists in our speed and in our brutality. Genghis Khan led millions of women and children to slaughter – with premeditation and a happy heart. History sees in him solely the founder of a state. It’s a matter of indifference to me what a weak western European civilization will say about me. I have issued the command – and I’ll have anybody who utters but one word of criticism executed by a firing squad – that our war aim does not consist in reaching certain lines, but in the physical destruction of the enemy. Accordingly, I have placed my death-head formation in readiness – for the present only in the East – with orders to them to send to death mercilessly and without compassion, men, women, and children of Polish derivation and language. Only thus shall we gain the living space (Lebensraum) which we need. Who, after all, speaks today of the annihilation of the Armenians?
________________________________________________________________________________________________________

Source:
From Documents on British Foreign Policy. 1919-1939. eds. E. L. Woodward and Rohan Riftlep; 3rd series (London: HMSO, 1954), 7:258-260.
Associated Press bureau chief in Berlin, Louis Lochner.
Inscription | The United States Holocaust Memorial Museum in Washington D.C.
________________________________________________________________________________________________________

The third paragraph of the L-3 document:
ORIGINAL : "Wer redet heute noch von der Vernichtung der Armenier?"
"Vernichtung" - destruction | extermination | annihilation
________________________________________________________________________________________________________

HayForum.Blog | ARMENIAN GENOCIDE | 1915


1 May 2016

Սանահինի գրադարանը | 2016

Պատերազմի տարիներին բրիտանական մշակույթին բյուջեից գումար պետք է հատկացնեին: Չերչիլն էլ որոշվածից ավելի է հատկացնում: Շա՞տ չի արդյոք, սըր, չէ՞ որ պատերազմ է գնում: Ակնարկում են «պրեմերին»: Իսկ հանուն ինչի՞ ենք կռվում, պարզ ու որոշ, հարցին-հարցով պատասխանում է նա:

Азербайджанские ученые не фальсификаторы, они сказочники.

Замечательно, что за эти дни я привел:
а) Страницу из азербайджанского школьного учебника географии, где говорится, что Колумб открыл Америку благодаря достижениям азербайджанской науки.
б) Статью из издания Института истории НАНА Азербайджана, где говорится, что Кремль построил азербайджанец Керемли.
Азербайджанцы очень хотели ответить и закидали меня ссылками.
В этих ссылках были: 
а) ролик с утверждением азербайджанцев, что некие безымянные армяне утверждают некие глупости.
б) ролик с утверждением русского, что некие безымянные армяне утверждают некие глупости.
в) ролик со ссылкой на липецкую газетку, где было на полном серьезе написано, что некая живущая в Липецке армянка открыла, что Леонардо да Винчи был армянин.

29 Apr 2016

Россия не собирается поддерживать Армению

Когда 1-2 апреля Азербайджан напал на Карабах, я много об этом писал. Но я никогда непосредственно не касался роли России в этой войне. А зря, это важно. Пора исправляться.

Помните, когда Армения продлевала контракт на нахождение российской военной базы на своей территории, нам говорили, что этот объект защитит нас от возможной агрессии? Что эта база – военное присутствие стратегического союзника России, бла-бла-бла. Вопрос о том, от кого защищать, даже не стоял: не от Уругвая и не от Филиппин, да и Швейцария вроде не собиралась нападать на Армению. Ответ всегда был очевидным – от Азербайджана, который прямо заявлял – вот-вот нападу. На уровне различных заявлений, заверений и информации «неназванных источников» в «дипломатических кругах» нам говорили, что Россия обязательно вмешается, просто не может открыто об этом заявить. Людям, которые следили за этими процессами, было очевидно, что эти разговорчики – дешевая лапша китайского производства, но в большинстве своем народ на эту фигню велся.

Сегодня даже самым упоротым любителям России стало ясно, что ни сама Россия со своими Вооруженными силами, ни ее военная база, ни ее «источники» не собираются как-то вмешиваться в конфликт на практике, Армения в нем одна. Правда, есть еще «профессиональные» любители России, которые сегодня за Россию, завтра за США, а послезавтра за Турцию с Азербайджаном, в зависимости от требований профессии. Но это отдельная каста людей, о них особо и говорить нечего.

Հայաստանը գնում է Ռուսաստանի նկատմամբ իր 20-ամյա քաղաքականության լիակատար վերանայման

Ռազմավարական և ազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի տնօրեն Մանվել Սարգսյանն ԱրմԻնֆո-ին հարցազրույցում խոսում է ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման շուրջ վերջին ազդակների, ՙքառօրյա պատերազմի՚, Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ աշխարհաքաղաքական գործընթացներում Ռուսաստանի դերի, ինչպես նաև հայկական արտաքին քաղաքականությունում վերջին միտումների մասին:

Դավիթ Ստեփանյան

Բաքուն ՄԱԿ-ին հղել է ուղերձ, որի ընդհանուր էությունը հանգեցվում է Երևանի և Ստեփանակերտի հետ հրադադարի շուրջ 1994 թվականի համաձայնագրի դրույթներից հրաժարման և Հայաստանի ու Ադրբեջանի ԶՈՒ գլխավոր շտաբների պետերի մոսկովյան բանավոր պայմանավորվածության վրա հիմնվելու ձգտման: Դա արվեց Ռուսաստանի արտգործնախարար Լավրովի երևանյան հայտարարությունից հետո, ով հատկապես ընդգծել էր, որ Մոսկվան «քառօրյա պատերազմը» չի դիտարկում որպես հիմք հրադադարի շուրջ գոյություն ունեցող պայմանավորվածությունները նորով փոխարինելու համար: Այս ամենն առնվազն վկայում է Ռուսաստանի և Ադրբեջանի դիրքորոշումներում լուրջ տարաձայնության մասին: Ի՞նչ կասեք այս առնչությամբ:

Երևանի, Ստեփանակերտի և Բաքվի միջև անժամկետ հրադադարի շուրջ 1994 թվականի եռակողմ պայմանավորվածության արդիականացումը «քառօրյա պատերազմի» տրամաբանական հետևանքն է: Հայաստանը և ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահներն ապրիլյան պատերազմից հետո հստակ արձանագրեցին, որ կարգավորման իրավական հիմքը մնում են 1994-1995թթ. փաստաթղթերը: Ավելի ուշ ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը դրան հավելեց շփման գծում միջադեպերի հետաքննության մեխանիզմների արդիականացումը:

27 Apr 2016

Jeweled gun of Sultan Mahmud I, dated 1732-1733

The jeweled gun of Sultan Mahmud I, dated 1732-1733, hand crafted by the Armenian master jeweler Hovhannes Agha Düz (Յովհաննէս Աղա Դուզ [Դուզեան / Տյուզեան գերդաստան]). 
Art Museum in San Francisco, CA.

Jeweled Gun of Sultan Mahmud I
Jeweled Gun of Sultan Mahmud I

Referencing the elite pastimes of hunting and writing, this ceremonial jeweled musket set includes a dagger, pen box, penholder with reed pen, penknife, a cleaner, and a spoon - all conveniently housed within the butt and breech of the musket.

О МЕХАНИЗМЕ ЛЖИ

Одна карабахская армянка рассказывала мне такую историю. В свое время по армянским селам Азербайджана ездили эмиссары азербайджанских музеев и скупали старинные ковры. И вот, значит, один армянин с экскурсией в бакинском не то гянджинском музее народного азербайджанского искусства, и там экскурсовод показывает азербайджанские народные ковры.

- Позвольте, говорит армянин, - но это же ковры армянские! Вон кресты вышиты! Откуда на азербайджанском ковре может быть крест?
Не знаю уже, как отбоярилась экскурсовод – должно быть загнула что-нибудь об албанском народном узоре, - а тет-а-тет она и говорит:
- Да, я отлично знаю, что ковры армянские. Но я говорю, что азербайджанские, ПОТОМУ ЧТО ТАК НАДО.

И это на самом деле весьма сильный момент. Истину невозможно опровергнуть, но вполне можно сочинить какую-то свою наркоманскую конструкцию и противопоставить ее истине.

- Как известно, дважды два – десять. Что? Вы говорите что дважды два – четыре? Вы ошибаетесь, но мы можем об этом подискутировать. Это вообще вопрос неоднозначный. Есть например интересная версия, что дважды два – стеариновая свечка.

24 Apr 2016

«Ավրորա» մրցանակ 2016

«Ավրորան» մի ցատկով մեզ թռցրեց ցավի անդունդի վրայով, ցավի, որի հետ ինչ որ պահից սկած չգիտես ինչ անել … Ավրորան տրանսֆորմացրեց մեր ընդհանրական ցավը՝ ցավը դարձնելով «ցավդ տանեմ» … կրկին դառնում ենք «ցավդ տանեմի» ազգ, աշխարհը գրկող ազգ … հարյուր տարի առաջ կատարվածից ցանկացած ժողովուրդ կարող էր հոգնել ինքն իր չար բախտից, ինքն իրենից ու հանձնվել և որևէ մեկը բարոյական իրավունք չէր ունենա մեղադրելու նրանց … հայերը չեն հոգնել հայ լինելուց … Այսօր այն հուսահատ հայերի ժառանգները աշխարհի ուսին լաց լինողից աշխարհի ուսերը գրկող, աշխարհը գրկող դարձան … եթե այս արարողությունը տեղի ունենար Նյու Յորքում, Փարիզում, Լոնդոնում, Մոսկվայում կամ աշխարհի որևէ ապահով վայրում այս նույն ուժը չէր ունենա… 

Այս արարողությունը Հայաստանում է, ուր մրցանակաբաշխության պահին անգամ սահմանին կրակում են, կրակում են ականենետից ու հրանոթից, դպրոցի ու մանկապարտեզի վրա, երկրում ուր մրցանակաբաշխությունը նայող ծնողի մի աչքն էկրանին է, մյուսն անընդհատ հետևում է սահմանի իրավիճակին… ու սա իրականություն դարձավ հայ լինելուց չհոգնած միլիոնավորների շնորհիվ ու իրենց հայ լինելով հպարտ մի քանի հրաշք անհատների շնորհիվ … մինչև գետին խոնարհվում եմ Ռուբեն Վարդանյանի մտքի, հոգու ու հետևողականության առաջ, նրա համախոհների առաջ ու նրան օգնողների առաջ… Կեցցե՛ք, Աստված ձեզ օգնական…


© թռիչք կկվի բնի վրայով

Վահան Ասատրյան

Ծիծեռնակաբերդ գնացողների վարքի հետ կապված

Яд Вашем израильский национальный мемориал Холокоста и Героизма.

Приехали в гости друзья из-за границы и попросили завезти их в Яд Вашем. Сам я в последний раз был там лет кавырнадцать назад, то ли от универа была экскурсия, то ли от работы, уже не помню. Короче, решил - всё равно придётся брать день отпуска - пойду вместе с ними. Поймали экскурсию на английском, подцепились к ней. Продвигаемся потихоньку, а перед нами, с опережением на один зал идёт группа израильских школьничков. С этими акселератами хрен разберёшь, но на вид лет по тринадцать-четырнадцать. И слышно эту публику не только в соседних залах, а по всему музею. Я себя чувствую страшно неудобно - перед друзьями стыдно. Тут каждая фотография бьёт так, что вообще разговаривать не хочется, а фоном всему этому ор подростков, которым вся это доисторическая история по барабану, у них вместо уроков полу-выходной день, и они явно собираются использовать его по максимуму. Короче, сбивают с ритма весь квартал.

Наш экскурсовод подкрутила колёсико громкости в своём микрофоне - помогает слабо. Ну не тянет техника против голосовых связок недоросли, которую только что ущипнула за жопу другая недоросль. Иностранцы со скорбными лицами переглядываются и явно не знают как себя вести. Я стараюсь не пересекаться глазами с друзьями, смотрю в пол и жалею, что мы вообще сюда приехали.

В какой-то момент экскурсовод поняла, что дальше делать вид, что ничего не происходит, невозможно, и как-то ситуацию придётся прокомментировать. Она прервала рассказ, в очередной раз подкрутила колёсико микрофона и сказала: "Я приношу свои извинения. Наши дети - невыносимые дети. Но... Это живые дети... Хотя бы живые... Так что программу-минимум государства Израиль можно считать выполненной... на свою голову..."

"...а теперь пройдёмте в детский мемориал..."


20 Apr 2016

«Հող հանձնելու» վերաբերյալ

Հայաստան, Արցախ, Կաչաղակաբերդ
«Հող հանձնելու» արմատները խորն են:
Պետք է խոստովանենք, որ մեր հասարակության տարբեր շերտերում, միշտ էլ եղել և կան «հող հանձնելու» կողմնակիցներ: Ավելին, շատերը դեռ Արցախը չազատագրած, ցանկանում էին այն տալ ազերիներին, «ի՞նչ ենք անելու Ղարաբաղը», «ինչների՞ս էր պետք», «հիմա խախանդ, հանգիստ կապրեինք» ...
Նման կերպ մտածող սովետահայություն շատ կար և կա...
Բայց ժամանկն ապացուցում է, որ առանց Արցախյան Հաղթանակի, մենք 25 տարի գոյատևել չեինք կարող, եթե մեր ու Ադրբեջանի հետ ոչ մի կոնֆլիկտ էլ չլիներ, միևնույն է Հայաստանը դատապարտված էր, լավագույն դեպքում պիտի դաղստանի կարգավիճակից ցածր սուբյեկտ լինեինք...

25 տարի առանց մեծ ճիգերի, առանց նորմալ իշխանության, կոռուպցիայի ու շրջափակման մեջ ապրեցինք, կայանում ենք...
Թե՞ այդպես չէ, «հող հանձնողներ» ջան...
Դարերով եկած ու սովետով դաջված վախերը հոդս են ցնդում, մենք պիտի հասկանանք, որ ոչ մի ազգ, դարերով չի կարող հանգիստ ապրել, առանց պայքարի ու պատերազմների:
Հենց գիտակցեցինք դա, մեր կենսակերպը կփոխվի, կսկսենք կյանքին նայել այլ կերպ, կսկսենք ՃԻՇՏ պետություն կերտել:

Հակապետական իշխանական առնետների մասին | 2016

Հիմա կարելի է ամենինչ ազատ գրել, բոլորն էլ գիտեն, ում պետք ա:
վատը էն ա, որ կամավորները պետք էին, ինչքան էլ ասեն՝ չէ, չէ, կարիքը չկա, ու գնում էին ավտոբուսներով ուղիղ ռազմաճակատ:
վատը էն ա, որ էրեխեքի հավաքած օգնությունը իրոք պետք էր, ոչ թե զուտ սատարելու խորհրդանիշ:
վատը էն ա, որ հիմա էլ բան֊ման ենք հավաքում, ու պետք ա նորից:
Ու խոսքը «սմերչերի» մասին չէ, ՏՈՍ֊ը ջհանդամ, թանկ ա, չունենք: Բայց պատգարակի ու մայկա֊տռուսիկի, առաջին օգնության դեղերի կարիք կա:
Վատը էն ա, որ էն մարդը, ով ինքն իրեն ՀՀ քաղաքացի է համարում, պետք է մի պահ անձնական հազար ու մի հարցերը ու մասնագիտական գործերը թողնի ու․
- կամավոր ռազմաճակատ գնա
- փող հավաքի, դեղ հավաքի
- ընթացքում ուշադիր նայի քաղաքում ինչ են փչացնում, որ ձեռի հետ քաղաքապետարանին ստիպի էդ խայտառակությունը կանգնացնեն
- ձեռի հետ հուշարձանների հարցով զբաղվի
- ձեռի հետ ծանոթ ու անծանոթ ծանր հիվանդ էրեխեքին մի կոպեկով օգնի
- ձեռի հետ սահմանամերձ գյուղերին մի բանով գոնե օգնի
- ոտի վրա ԱԳՆ բացթողածները փորձի դզել, սրա֊նրա դեսպանատան դեմ ցույց անի
- մեկ էլ իմանա, որ նորից բնապահպանության նախարարությունը անտառ է ծախել հանքափորներին, կամ տենց մի զիբիլ, դե մի կերպ պետք է դեմները փորձել գոնե առնել, որ գոնե խիղճը հանգստանա
- գիշերը վատ քնի, քանի որ մեկ էլ հիշի, որ Շանթը, Վոլոդյան, Գեւը, Հայկը, մյուսները բանտում փթում են, չգիտես խի, ու նույնիսկ էն վերեւի կետերին մասնակցելու իրավունք էլ չունեն
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...